Zaświadczenia A1 – kolejne pozytywne wyroki (TSUE i polskie sądy)

16.09.2018

6 września 2018 roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał kolejny wyrok, w którym orzekł o wiążącej mocy zaświadczenia A1.

Trybunał orzekł, że zaświadczenie A1 wydane przez właściwą instytucję państwa członkowskiego (w omawianym przypadku Węgry) wiąże zarówno instytucje zabezpieczenia społecznego, jak i sądy państwa członkowskiego, w którym wykonywana jest praca (w tym przypadku Austria) do czasu, kiedy zaświadczenie to nie zostanie wycofane lub uznane za nieważne przez państwo członkowskie, w którym zostało ono wydane. Zasada ta obowiązuje nawet wtedy, gdyby zaświadczenie to zostało wydane nieprawidłowo.

Źródło: www.zmpd.pl

Problem z wydaniem przez ZUS zaświadczeń A1 dla cudzoziemców w dalszym ciągu jest aktualny.

Organ rentowy wydaje dla osób spoza Unii Europejskiej decyzję odmowną twierdząc, iż ich centrum interesów życiowych nie znajduje się w Polsce. Przy ustaleniu kieruje się art. 11 rozporządzenia wykonawczego nr 987/2009, który zawiera elementy jakie służą ustaleniu miejsca zamieszkania. Zalicza się do nich m.in. czas trwania i ciągłość pobytu na terenie państw członkowskich cudzoziemca, jego sytuację rodzinną i więzi rodzinne, a także jego sytuację mieszkaniową.

Jednak po złożeniu odwołania do Sądu Okręgowego znaczna większość decyzji zostaje zmieniona – Sąd uznaje, iż brak podstaw dla zastosowania wskazanego powyżej przepisu. Podobnie wypowiedział się Sąd Okręgowy w Katowicach twierdząc: czy obywatel państwa trzeciego zamieszkuje legalnie na terytorium państwa członkowskiego, decydują przepisy tego państwa a nie przepisy unijne. Nie można przeciwstawiać dwóch porządków prawnych, jak  czyni to organ rentowy. Nie można więc uznawać, że w świetle porządku prawnego krajowego obywatel państwa trzeciego legalnie mieszka, przebywa i pracuje w danym kraju członkowskim, co więcej jest włączany do systemu ubezpieczeń i podatkowego, a w świetle przepisów prawa unijnego jednocześnie jego zamieszkanie jest nielegalne. Prowadziłoby to do zupełnie nieracjonalnych skutków sprzecznych z istotą ustanowionych przepisów prawa unijnego. Podważałoby także spójność systemów prawa.

Mając powyższe na uwadze, należałoby uznać, iż skoro żaden przepis prawa unijnego nie wskazuje jak rozumiane jest pojęcie „legalnego zamieszkania” to należy się odwołać w tej kwestii do przepisów krajowych. Zaś w ich świetle, jeżeli ubezpieczony legalnie w Polsce mieszka i pracuje, spełnia przedmiotowe kryterium.

Podkreślić również należy, iż badanie centrum życiowego jakiego dokonuje organ rentowy, na podstawie elementów określonych  art. 11 rozporządzenia 987/2009 ma znaczenie wtórne. Wchodzi w grę wówczas, gdyby dochodzi do rozbieżności pomiędzy instytucjami ubezpieczeniowymi dwóch lub więcej państw członkowskich w odniesieniu do ustalenia miejsca ich zamieszkania. Zgodnie bowiem art. 11 rozporządzenia w przypadku gdy pomiędzy instytucjami dwóch lub więcej państw członkowskich istnieje rozbieżność opinii w odniesieniu do ustalenia miejsca zamieszkania osoby, do której stosuje się rozporządzenie podstawowe, instytucje te ustalają na podstawie wspólnego porozumienia ośrodek interesów życiowych zainteresowanego w oparciu ogólną ocenę wszystkich dostępnych informacji dotyczących istotnych okoliczności. Natomiast w większości przypadków nie istnieje rozbieżność pomiędzy dwoma państwami członkowskimi.

W tej sytuacji jeżeli ubezpieczony jest zatrudniony w Polsce, czyli w państwie, w którym znajduje się siedziba jego pracodawcy, wykonuje pracę kierowcy transportu międzynarodowego na terenie różnych państw Unii, podlega ustawodawstwu polskiemu w zakresie ubezpieczeń społecznych.

Źródło: www.koben.pl

Orzeczeniem Sądu ZUS musi wydać zaświadczenie A1 !

W zeszłym tygodniu zapadł szereg orzeczeń korzystnych dla przedsiębiorców odwołujących się do Sądu od decyzji odmawiających wydania zaświadczenia A1 dla kierowców będących obywatelami Ukrainy. Sąd bardzo dokładnie sprawdzał stan faktyczny sprawy żeby ostatecznie wydać wyrok przychylający się do stanowiska pełnomocnika przedsiębiorcy, że decyzja o wydaniu zaświadczenia A1 ma charakter deklaratoryjny, a ponadto, że o legalności zamieszkania kierowcy cudzoziemca w Polsce nie może świadczyć ilość jego czasu spędzanego za granicami kraju. Wnioski pełnomocnika ZUS o przeprowadzenie dowodów m.in. z kserokopii paszportu i wydruku z karty kierowcy, na okoliczność m.in. ustalenia ilości wjazdów i wyjazdów na Ukrainę, a także ilość pracy wykonywanej poza granicami kraju zostały przez Sąd oddalone.

Sąd orzeczeniem zmienił decyzję ZUS, który teraz musi wydać pracodawcy prawidłowe zaświadczenie. ZUS jednak ma prawo do złożenia apelacji, co nieoficjalnie zapowiedział.

Źródło: www.bdbkp.pl