Pierwsze kary za zatory płatnicze w branży transportowej

23.02.2021

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nałożył pierwsze kary na firmy, które dopuściły się opóźnień w zapłacie należności swoim dostawcom. Są to dwie firm z branży transportowej – Locotranssped i Havi Logistics. Spółki te otrzymały kary o łącznej wysokości ponad 470 tys. zł za to, że zalegały z płatnościami lub regulowały je z opóźnieniem wobec kilku tysięcy dostawców usług.  Byli wśród nich m.in. mniejsi przewoźnicy.

Od początku ubiegłego roku obowiązuje w Polsce pakiet przepisów, których celem jest ograniczenie zatorów płatniczych. Prawo przewiduje m.in. ściganie z urzędu dużych dłużników. UOKiK może interweniować w przypadku, gdy suma zaległości przedsiębiorcy w ciągu 3 kolejnych miesięcy wynosi co najmniej 5 mln zł (od 2022 r. będzie to 2 mln zł).

W przypadku wspomnianych firm, zatory płatniczy były znacznie większe. Locotranssped (zajmujący  się drogowym transportem towarów) w okresie od lutego do kwietnia 2020 r. zalegał z płatnościami lub regulował je z opóźnieniem na łączną kwotę prawie 24,5 mln zł.

Liczba kontrahentów, którym spółka płaciła po terminie wyniosła ponad 3,5 tys. Kontrahentami, którzy otrzymali zapłatę po terminie byli w dużej mierze polscy przewoźnicy – często osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, a więc przedsiębiorcy o słabszej pozycji rynkowej niż Locotranssped” – czytamy w komunikacie UOKiK.

Druga ukarana firma – Havi Logistics, również zajmuje się transportem towarów. Postępowanie UOKiK wykazało, że od lutego do kwietnia 2020 r. spółka nie zapłaciła lub uregulowała z opóźnieniem zaległości wynoszące łącznie ponad 155 mln zł.

„Liczba faktur VAT dokumentujących dostawę towarów i usług, za które spółka we wskazanym okresie zapłaciła z opóźnieniem wyniosła 4597” – informuje UOKiK.

Decyzje UOKiK w sprawie zaległych zobowiązań wspomnianych firm nie są ostateczne. Ukarane spółki mogą zwrócić się do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyliczanie kary za zatory płatnicze

Urzędnicy przypominają, że kary za zatory płatnicze są wyliczane w ściśle określony sposób, opisany w ustawie. Obliczeń dokonuje się według specjalnego wzoru, a wysokość kary zależy przede wszystkim od wielkości długu i czasu opóźnienia w płatności.

Wzór wyliczania kary

 JKP (kara) = WŚ × n/365 × OU

JKP – jednostkowa kara za niespełnione lub spełnione po terminie świadczenie pieniężne,

WŚ – wartość niespełnionego lub spełnionego po terminie świadczenia pieniężnego,

n – liczba dni opóźnienia,

OU – odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, ustalone na dzień wydania decyzji o nałożeniu administracyjnej kary pieniężnej.

Końcowa sankcja jest sumą jednostkowych kar za każdą należność nieuregulowaną lub zapłaconą po terminie. Po zastosowaniu wzoru przewidzianego w ustawie Prezes UOKiK nałożył ponad 426 tys. zł na Havi Logistics (426 587,62 zł), a na Locotranssped ponad 44 tys. zł (44 286,96 zł)” – wylicza UOKiK.

– Nasze działanie, podobnie jak sankcje finansowe, mają dyscyplinować przedsiębiorców do zapłaty kontrahentom zaległych zobowiązań, a przede wszystkim – do zmiany przyszłych praktyk płatniczych. Przypominam, że jeśli ukarany już wcześniej przedsiębiorca ponownie dopuszcza się nadmiernych opóźnień, to grozi mu kara wyższa o 50 proc. – ostrzega Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

UOKiK odstąpił od trzeciej kary

Warto zauważyć, że pod lupę kontrolerów z UOKiK trafiła też firma kurierska UPS Polska. UOKiK ustalił, że w czasie od lutego do kwietnia 2020 r. spółka nie uregulowała w terminie świadczeń pieniężnych na kwotę ponad 22,2 mln zł. „Jednocześnie w badanym okresie UPS Polska wykazała, że nie otrzymała lub otrzymała po terminie płatności należności na większe kwoty” – wyjaśnia UOKiK. 

Dlatego też, w tym przypadku UPS Polska nie poniosła kary. Przepisy dotyczące zatorów płatniczych przewidują bowiem, że Prezes UOKiK automatycznie odstępuje od wymierzenia kary, jeśli wartość świadczeń, których przedsiębiorca nie otrzymał lub otrzymał z opóźnieniem w badanym okresie, przewyższa sumę zaległości, których sam nie opłacił lub opłacił z opóźnieniem.

100 kontroli największych dłużników

UOKiK wyjaśnia, że zatory płatnicze to przeterminowane płatności. Powstają przez nagromadzenie opóźnień w zapłacie wynagrodzenia dostawcom, które wpływa na kolejne firmy zaburzając ich płynność finansową.

„Zjawisko to potrafi się rozprzestrzeniać od największych po coraz mniejszych rynkowych graczy. Przedsiębiorca opóźniający się w wypłacie wynagrodzenia swoim kontrahentom powoduje, że oni również nie płacą na czas własnym partnerom handlowym” – tłumaczy UOKiK.

– Walka zatorami płatniczymi to zadanie szczególnie ważne w czasie pandemii, kiedy terminowe otrzymanie płatności może decydować o „być albo nie być” wielu przedsiębiorców. W 2020, czyli pierwszym roku obowiązywania ustawy o zatorach płatniczych, wszcząłem 100 postępowań dotyczących największych dłużników – mówi Tomasz Chróstny.

Wydanie decyzji poprzedziła analiza m.in. zestawień transakcji handlowych oraz danych z plików JPK_VAT i JPK_WB, które są postacią elektroniczną ksiąg i dowodów podatkowych. UOKiK zbadał ponad 80 tys. faktur, dokumentujących rozrachunki tych spółek.

źródło: trans.info